सिन्दूरको संकल्प : आतंकवादविरुद्धको सांस्कृतिक सन्देश

विराटनगर– सन् २०२५, मई ७ को बिहान भारतीय सेनाले 'अपरेशन सिन्दूर' अन्तर्गत पाकिस्तान र पाकिस्तान–नियन्त्रित कश्मीरमा रहेका आतंकवादी शिविरहरूमा लक्षित हवाई आक्रमण गर्यो। 

इंडियन एयरफोर्सको अनुसार मंगलबार मध्यरात पछि पाकिस्तान र पाक अधिकृत कश्मीर (पीओके) भित्र हवाई आक्रमण गरिएको हो । सात सहरको ९ आतंकवादी ठेगाना लक्षित आक्रमणमा सयभन्दा बढी आतंककारी मारिएको भारतीय सञ्चारमाध्यमहरुले जनाएका छन् ।

भारतले यो जवाफी कारबाही पहलगाम आक्रमणको १५ दिन पछि गरेको हो । यसको नाम राख्यो 'अपरेशन सिंदूर' । २२ अप्रिलको पहलगाम आक्रमणमा श्रीमान गुमाएका वा सिउँदो पुछिएका नारीहरुप्रति यो नाम वा अपरेशन समर्पित छ ।

आतंककारी आक्रमणमा भारतीय कश्मीरको पहलगाममा २८ हिन्दू पर्यटकको ज्यान गएको थियो । यसको दोष पाकिस्तान समर्थित ’द रेसिस्टेन्स फ्रन्ट’ नामक समूहलाई दिइएको छ।

'अपरेशन सिन्दूर' नामाकरणले धार्मिक, सांस्कृतिक र सामाजिक महत्व बोकेको 'सिन्दूर' प्रतीकलाई समेट्छ। सिन्दूर हिन्दू परम्परामा विवाहको प्रतीक हो जसले जीवन, समर्पण र सुरक्षाको संकेत दिन्छ। यस अपरेशनलाई 'सिन्दूर' नाम दिनुको उद्देश्य, पहलगाम आक्रमणमा मारिएका निर्दोष नागरिकहरूको सम्झनामा न्यायको खोजी र राष्ट्रको सुरक्षाको संकल्पलाई जनाउनु हो।

सिन्दूरको धार्मिक र सांस्कृतिक महत्व

सिन्दूर जसलाई कुमकुम पनि भनिन्छ, हिन्दू परम्परामा विवाहित महिलाहरूले कपालको बीच भागमा लगाउने रातो वा सुन्तला रंगको पाउडर हो। यो विवाहको प्रतीक मानिन्छ र महिलाको समर्पण, प्रेम र पतिप्रतिको श्रद्धाको संकेत हो। सिन्दूरको प्रयोग प्राचीन समयदेखि हुँदै आएको छ । यसले महिलाको सामाजिक स्थिति र सांस्कृतिक पहिचानलाई जनाउँछ।

सिन्दूरको प्रयोग केवल विवाहको प्रतीक मात्र होइन, यो महिलाको शक्ति, समर्पण र सुरक्षाको प्रतीक पनि हो। हिन्दू धर्ममा, सिन्दूरलाई देवी पार्वतीसँग सम्बन्धित मानिन्छ जसले आफ्नो पतिप्रतिको प्रेम र समर्पणको प्रतीकस्वरूप सिन्दूर लगाउँथिन्।

'अपरेशन सिन्दूर' को सांस्कृतिक सन्देश

भारतीय सेनाले 'अपरेशन सिन्दूर' नामाकरण गरेर आतंकवादविरुद्धको कारबाहीलाई सांस्कृतिक सन्देश दिएको छ। सिन्दूर, जसले विवाह, समर्पण र सुरक्षाको संकेत दिन्छ, त्यसलाई अपरेशनको नाममा प्रयोग गरेर सेनाले राष्ट्रको सुरक्षाको संकल्प र निर्दोष नागरिकहरूको न्यायको खोजीलाई जनाएका छन्।

यो अपरेशनले भारतको आतंकवादविरुद्धको दृढ नीतिलाई पुनः पुष्टि गरेको छ, जसले निर्दोष नागरिकहरूको सुरक्षाको लागि आवश्यक कदम चाल्न पछि नपर्ने सन्देश दिन्छ। सिन्दूरको सांस्कृतिक महत्वलाई अपरेशनको नाममा समेटेर सेनाले आतंकवादविरुद्धको कारबाहीलाई मात्र होइन, सांस्कृतिक पहिचान र मूल्यहरूको संरक्षणको सन्देश पनि दिएका छन्।

यसरी 'अपरेशन सिन्दूर' केवल एक सैन्य कारबाही मात्र होइन, यो भारतको सांस्कृतिक मूल्यहरू, धार्मिक आस्थाहरू र सामाजिक संकल्पहरूको प्रतीक हो जसले आतंकवादविरुद्धको संघर्षमा न्याय, समर्पण र सुरक्षाको सन्देश दिन्छ।